Innerlijke criticus en zelfcompassie

De innerlijke criticus…. Een vakterm voor dat vervelende stemmetje dat zo vaak in je hoofd zit te zeuren en je omlaag haalt. Of weet je niet wat ik bedoel?  Oh vast wel. Ik heb er bar veel mee te stellen. Als het een vlieg was, had ik allang de vliegenmepper ter hand genomen en hem flink geraakt. 

 

Maar het is geen vlieg, dus meppen zal niet helpen.  Ik zal me er op een andere manier tegen moeten wapenen.  Je kan het zelfs zo stellen, dat die innerlijke criticus, die je altijd maar weer zo'n akelig gevoel bezorgt, een handlanger van de boze is, die probeert je lelijk te maken in eigen oog en in dat van God.  En dus, waar gaan we ons mee wapenen? We mogen het voorbeeld van onze Heere Jezus volgen en Het Woord ter hand nemen. Wat een verrassende aanpak. 

Ik geef wat voorbeelden van wat die innerlijke criticus me influistert.. Je zult hem vast herkennen. Ik ben niet in de wieg gelegd om het dametje uit te hangen. Dat hadden sommige mensen wel graag gezien, maar ik ben zoals ik ben. Dametje zijn past me niet. En dus zie ik af en toe naar mijn 'werk.' Ik vind dat geen probleem.  Maar mijn man kan dat soms niet verdragen.  ( Lief hè ) Hij houdt ervan om netjes te zijn. Voor hij er erg in heeft zegt hij dan soms:

Zitten er weer vlekken op je kleren…? En mijn innerlijke criticus roept dan meteen:  SLONS! Dat bedoelt hij niet zo, dat gebeurt van binnen in MIJ.  Nog wat voorbeelden van de innerlijke criticus? ( C)  Iemand zegt: Dat moet je je niet zo aantrekken C: MIETJE! Iemand sneert: Ik ben niet volmaakt, jij misschien.. C: HOOGMOEDIG MORMEL! Laat je dat kledingstuk dat ik in de was heb gedaan geen weken liggen? Dat wat je nu in mijn kast hebt teruggehangen heeft wel drie weken gelegen. C: ONDEUGDELIJKE HUISVROUW! Je moet niet meer op die dingen terugkomen. Je hebt al meer teruggekregen dan je ooit had kunnen denken C: ZEURPIET! Daar moet je maar niet met iedereen over praten. Dat snapt toch geen mens C: AANDACHTTREKKER! NAAR HELEENTJE MOET JE ALTIJD MAAR KIJKEN.. Wat moet je daar nou mee. Gooi toch weg C: SENTIMENTELE TRUT Mijn haar is verwaaid in de wind C: WAT ZIE JE ACHTERLIJK UIT! Je zwaait naar iemand maar die ziet het niet. C: DENK JE DAT JE BELANGRIJK BENT OF ZO Er zijn nog tal van voorbeelden te noemen, ga maar eens na in je eigen binnenste wat hij jou toefluistert.   En zo gaat dat maar door, soms een hele dag. Vaak ben je je niet eens bewust dat hij er zit, maar leveren dingen je wel een vervelend gevoel op dat bij je blijft hangen en je terneer drukt.  90 % van al die processen verlopen in ons onder- of on-bewustzijn. Maar je hebt er wel mee te maken. Ga eens na, als je je rot voelt. Kijk eens eerlijk in de spiegel.     Wat is er gebeurd, wat voelde je van binnen, wat zijn de gevolgen.. gewoon even stil zijn en nadenken, of analyseren. Deel het ook met iemand die heel dichtbij je is en betrokken op je is.   Die innerlijke criticus haalt je continu omlaag  en voedt je met negatieve gedachten over jezelf. Veel mensen kunnen nauwelijks geloven, dat  dat afspeelt in je binnenste. 'Zo'n opgewekte, positieve, sterke vrouw die je altijd scheen te zijn.. Ik snap er niks van', zeggen mensen wel eens. Tja, dat is dan maar zo. Het is geen fantasie maar een dagelijkse werkelijkheid. En je zou er graag van gered worden. Soms denk je wat een onzin toch, en voel je je een poosje goed. Dat heeft vaak ook met andere mensen te maken, hoe je je voelt. Voel je je afgekraakt of bevestigd. Dat is het scharnier. Herkenbaar? Hoe blij kunnen je niet als iemand zich vriendelijk jegens je opstelt. Dan maakt je hart een verbaasd sprongetje.  Maar het is ook zo snel weer vervlogen. Als rook in de wind. En we hebben opnieuw zo'n moment nodig. Je kunt op zoek gaan naar zulke positieve mensen. Die je zien en je bevestigen in je zijn en het gevoel dat je waardevol bent. Dat kan ver gaan. Altijd dat zeurende verlangen naar bevestiging. Je kunt er zelfs een slaaf van worden. En dat komt doordat je het gevoel van oké te zijn zoals God je heeft gecreëerd, nog altijd niet vanuit je eigen innerlijk ervaart. Je mist zelfcompassie. Je houdt gewoon niet van jezelf.  En je kunt jezelf de vraag stellen hoe terecht die gedachte is.  Oprechte tevredenheid/liefde ervaren naar jezelf kan zo'n gevecht betekenen. Ik zelf heb er erg mee te strijden, met dat fenomeen. Hoe kan ik mijn zondaar zijn voor God en zelfcompassie combineren? Zeker nu ik lees dat de term zelfcompassie uit een oosterse religie afstamt, brengt hij me aan het twijfelen. We zijn zondaars voor God, hoe kunnen we dan zeggen dat we oké zijn! Ik heb er al meer over gedacht en geschreven, maar het antwoord van toen is kennelijk niet echt geland en heeft geen wortel geschoten, anders kwam de strijd niet terug, denk ik dan. Dus  geef ik me weer over aan het strijdtoneel.  Hoe staat het er nu voor? Je bent ervan overtuigd  dat jij voor God niet oké bent vanwege je zondige bestaan.  dat is iets heel anders dan dat je goed bent zoals God je heeft gemaakt met jouw hoedanigheden en jouw karakter. Wat zaait de satan graag verwarring in ons binnenste. En toch is er een lichtstraal naar binnen gevallen. En het wordt weer helder:  je mag dus blij zijn met jezelf als unieke creatie van God. Hij heeft je met Zijn bedoeling gemaakt zoals je bent en weet er Zijn wijze weg mee te gaan. Want immers niets is zonder bedoeling. Je laat je echter van de wijs brengen door je zondige bezoedeling en alles wat daardoor gebroken is in je. Echt, dat zijn twee wezenlijk verschillende dingen. Die we goed uit elkaar dienen te houden voor de duidelijkheid van wat oké zijn en zondaar zijn voor God eigenlijk betekenen. Wat kunnen we de boel door elkaar halen. De satan kent ook die zwakke plek en komt maar al te graag door die slecht bewaakte ingang naar binnen. Ik ben soms oprecht jaloers op mensen die zich zonder twijfel kunnen liefhebben zoals zijn, inclusief hun minder aangename eigenschappen en gewoonten.  Maar een gevoel van jaloezie koesteren helpt je niet echt verder. Het bevestigt alleen de leugen waarin je gelooft en houdt je in het negatieve.  Hoe dan? We mogen het prachtige voorbeeld van onze lieve en wijze Heiland volgen en zeggen: 'ga weg satan, je bent me een aanstoot. ' Er staat zelfs in de Bijbel: Wederstaat de boze en hij zal van u vlieden'. Wat een kostbare gedachte dat God deze woorden heeft laten optekenen. Hij wist dat wij ze nodig zouden hebben.  En wat blijkt daarin Zijn bewogenheid en betrokkenheid op ons. Nee, Hij trekt ons niet weg uit dit strijdperk maar wil wel onze handen oefenen ten strijde,  (psalm 18) met en door Zijn Woord. En dan mogen we ons te binnen brengen wat Zijn waarheid is. En wat is de boze bang voor dat Woord. Hij is met zijn influisteringen en toesissingen nog altijd degene die onze ondergang en ons eeuwige verderf op het oog heeft. En die ons naar beneden haalt. Ook met negatieve gedachten over onszelf. Hij is onze vijand. Maar de HEERE heeft exact de tegenovergestelde bedoeling. Hij zoekt ons behoud.  Hij dringt ons tot Christus de Middelaar. En zo wordt Zijn kracht in onze zwakheid volbracht en mogen we soms ervaren dat Zijn genade voor ons genoeg is.  Dan zwijgen de stemmen en voert Hij ons langs zeer stille wateren. En zo moeten de influisteringen van de boze zelfs meewerken ten goede. En ik denk dan weer aan dat gedichtje wat ik ooit schreef. De satan kan echt niet verder gaan dan God hem toestaat.  Hij ligt aan Gods riem. En zo kan hij van een hellehond zelfs veranderen in Gods herdershond.  Die woest kan blaffen en grommen, maar die ons zonder het zelf te weten, Linéa recta naar God drijft. Al deze dingen kwamen de laatste keer bij de haptotherapeut aan de orde en wat ben ik dankbaar. We mogen -in Christus- leven in ware en oprechte zelfcompassie. Hoe noodzakelijk om van moment tot moment in Hem geborgen te zijn! Ik vond het fijn om dit weer eens even helder te verwoorden en mogelijk heeft iemand anders er ook weer iets aan. Dat mag altijd weer ons gebed zijn, bij alles wat we doen.  Laat U mijn tong en mond, en 's harten diepste grond toch welbehaaglijk wezen. ( Ps. 19)